Bir çalışan normal şartlar altında çalıştığı kurumun iş taleplerini karşılar ve doğacak hakkını (ücretini) talep edebilir. Ancak bazı durumlarda kurumlar başka kurum çalışanlarının iş gücüne geçici süre ile ihtiyaç duyabilir ve iş gücünü karşılayacak başka kurum çalışanını kendi kadrosuna katmaksızın, kendi işinde çalıştırmak isteyebilir. İşte bu tür ihtiyaçları karşılamak üzere geçici iş ilişkisini genel hatlarıyla düzenleyen hüküm 4857 sayılı İş Kanunu’nun 7. maddesidir.
Geçici iş ilişkisi, özel istihdam bürosu aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde görevlendirme yapılmak suretiyle kurulan iş ilişkisidir. Geçici iş ilişkisi kurma yetkisi özel istihdam bürolarına verilmesiyle kurumlardan gelecek geçici iş gücü talepleri yasal düzenlemeler çerçevesinde özel istihdam büroları tarafından seçme ve yerleştirme süreçleri takip edilerek uygun çalışanın bulunması ve adayın hizmeti alan kurumun değil özel istihdam bürosunun bordrosu üzerinde sosyal güvenlik sistemine işlenmesi söz konusu olacaktır. Geçici iş ilişkisinin sınırlı süreler için kurulabileceği unutulmamalıdır (4 ay + 4 ay toplamda 8 ayı geçmeyecek şekilde en fazla iki kere). Mevsimlik tarım işlerinde ve ev hizmetlerinde geçici iş ilişkisi açısından süre sınırı bulunmamaktadır.
Sadece Türkiye İş Kurumu tarafından yetkilendirilen özel istihdam bürolarının kurumlarda geçici bir süre ile işçileri çalıştırmak üzere devralan işvereni temsil etme hakkı bulunmaktadır. Özel istihdam bürolarının yetkilendirilebilmesi için özel şartlar ilgili mevzuatta belirtilmiştir. Güleryüz İnsan Kaynakları olarak bu özel şartları sağlayan ve yetkilendirmeyi 2017 yılının şubat ayında 463 numaralı kayıtla almaya hak kazanan ilk geçici iş ilişkisi yetki belgesini alan özel istihdam bürosuyuz.
– Doğum izinleri ve diğer ebeveynlik izinleri süresince,
– Erkek çalışanlar için askerlik hizmeti süresince,
– Yıllık izin, hastalık ve ücretsiz izinler süresince (iş sözleşmesinin askıda kaldığı haller),
– Mevsimlik tarım işlerinde,
– Ev hizmetlerinde,
– İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde,
– İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması halinde,
– İşletmenin iş kapasitesinin öngörülemeyen şekilde ve geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde artması halinde,
– Mevsimlik işler haricinde, dönemsellik arz eden iş artışları halinde geçici iş ilişkisi kurulabilir. Geçici iş ilişkisi kurma hizmetini ihtiyaç duyduğunuz anda kurumunuzu yasalar karşısında zor durumda bırakmadan, büyük bir titizlikle ve tartışmasız deneyimimizle yerine getiriyoruz.
İşveren iş ilişkisinin belirlenen sürenin öncesinde, Özel İstihdam Bürosu ile görüşerek, personelin görevinin sonlandırılmasını ya da personelin değiştirilmesini talep edebilir.
Bu çalışma modelinde esas olan işçinin fesih hakkıdır, sözleşmede işçinin işe çağrılmazsa haklı nedenle fesih edebileceği yazılır ve bu süre 3 ayı geçemez.
Geçici işçi ile iş sözleşmesi, geçici işçi çalıştıran işveren ile geçici işçi sağlama sözleşmesi yapmak suretiyle yazılı olarak kurulur.
Özel İstihdam Bürosu ile geçici işçi çalıştıran işveren arasında yapılacak sözleşmede,
ALT İŞVERENLİK MODELİ | GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURMA MODELİ |
Yaptırılabilecek işler sınırlıdır | Tüm işler için kullanılabilir |
Yardımcı ve teknik işler için kullanılabilir | Yardımcı işle beraber ana işler için de kullanılabilir |
İşin tamamı alt işverene devredilir | İşveren iş planı dâhilinde her alanda ve görev tanımı kapsamında kullanabilir |
Çalışma Süre sınırı yoktur | İlgili maddedeki şartlara istinaden bazı durumlar için çalışma süre kısıtı vardır |
İşveren işin gereği, geçici işçi sağlama sözleşmesine uygun olarak geçici işçisine talimat verme yetkisine sahiptir.
İşveren, öngörülen eğitimleri vermekle ve iş sağlığı ve güvenliği açısından gereken tedbirleri almakla, geçici işçi de bu eğitimlere katılmakla yükümlüdür.
İşveren geçici işçinin iş kazası ve meslek hastalığı hallerini özel istihdam bürosuna derhal ilgili mercilere bildirmekle yükümlüdür.
Geçici iş ilişkisi kapsamında çalışan personelin sendikalaşma hakkı vardır. İlgili düzenlemeler ile işe girdikleri gün itibari ile sendika üyesi olabilirler.
Geçici işçi, işyerine ve işe ilişkin olmak kaydıyla kusuru ile neden olduğu zarardan geçici işçi çalıştıran işverene karşı sorumludur.